Paliwa gazowe w procesie transformacji energetycznej Polski i regionu TrójmorzaSzczyt gazowy Trójmorze – Ukraina
24 edycja Konferencji GAZTERM już za nami. Po raz kolejny obrady objęte zostały patronatem honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy, który skierował do uczestników wydarzenia list odczytany przez Ministra Jakuba Kumocha. Konferencja ponownie uzyskała także wsparcie od lidera polskiego rynku gazu Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, które zostało Partnerem Głównym Gazterm 2021. To dobitne uhonorowanie GAZTERMU traktujemy jako wyraz uznania dla wysokiego poziomu merytorycznego Konferencji, dla programu, który od kilku lat tworzony jest wspólnie z Dolnośląskim Instytutem Studiów Energetycznych.
Przewidziane w programie panele dyskusyjne poprzedzone zostały jednak szczególnym wydarzeniem jakim było podpisanie przez PGNiG oraz ERU Management Services umowy na mocy, której polska spółka nabyła pakiet kontrolny udziałów w ukraińskiej spółce Karpatgazvydobuvannya. Firma ta jest właścicielem koncesji na poszukiwanie i wydobycie ropy i gazu w graniczącej z Polską zachodniej części Obwodu Lwowskiego.
Przeprowadzone w trakcie tegorocznego GAZTERMU dyskusje i polemiki wniosły ogromny ładunek merytoryczny w zakresie wiedzy o aktualnej sytuacji w sektorze gazowym i rynkach gazu ziemnego. Pozwoliły także uczestnikom Konferencji zapoznać się z poglądami, ocenami i prognozami wyrażonymi przez czołowych menagerów i ekspertów sektorów: gazowego, elektroenergetycznego i finansowego. Na szczególną uwagę zasługiwały także wypowiedzi wysokiej rangi przedstawicieli administracji rządowej, którzy przedstawili aktualne kierunki polityki państwa polskiego wobec gazu ziemnego. Uczestnicy Konferencji mogli zapoznać się także z interesującymi wypowiedziami gości zagranicznych, w tym szczególnie licznych w tym roku przedstawicieli Ukrainy.
W tym roku obrady GAZTERMU koncentrowały się na dwóch generalnych zagadnieniach: współpracy regionalnej oraz transformacji energetycznej. W międzynarodowej część programu zaakcentowano przede wszystkim temat zakresu i kierunków współpracy pomiędzy państwami Inicjatywy Trójmorza a Ukrainą. W dyskusjach panelowych udział wzięła bardzo mocna reprezentacja z Ukrainy. Dwóch posłów Wierchownej Rady z komisji energetyki – Andrij Gerus stojący na czele komisji energetyki oraz Andrij Żupanin przewodniczący podkomisji do spraw gazu przedstawiali stanowisko Ukrainy podczas Szczytu gazowego Trójmorze – Ukraina. Wskazywali przy tym postępy w reformie ukraińskiego rynku gazu oraz podkreślali nadchodzące zagrożenie związane z planowanym uruchomieniem Nord Stream 2. Opinie pozostałych dyskutantów były zgodne, że państwa regionu Trójmorza mogą wspierać Ukrainę w realizowanym procesie reformy jej rynku gazu oraz zapewnieniu bezpieczeństwa dostaw paliwa gzowego. Jak zauważył reprezentujący Prezydenta RP Minister Jakub Kumoch, planowane jeszcze w tym roku uruchomienie połączenia Nord Stream 2 spowoduje deficyt bezpieczeństwa po stronie Ukrainy. Rosja wygaszając tranzytowy przesył gazu przez Ukrainę zyska bowiem większą możliwość wywierania presji na to państwo. W tym przypadku Polska dysponująca zdywersyfikowaną infrastrukturą może wspomóc swojego ukraińskiego sąsiada. Szef ukraińskiego operatora LLC Gas TSO of Ukraine Sergiy Makogon akcentował natomiast potrzebę współpracy Polski i Ukrainy w zakresie efektywnego wykorzystania ukraińskiej infrastruktury przesyłowej i rozwoju handlu transgranicznego. Potencjał rynkowy ukraińskich magazynów gazu, w kontekście współpracy z Trójmorzem, podkreślał natomiast Sergii Pereloma, prezes ukraińskiego operatora podziemnych magazynów gazu Uktransgaz i jednocześnie wiceprezes Naftogazu. Polscy dyskutanci wskazywali, że perspektywicznym obszarem kooperacji z Ukrainą mogą być działania na rzecz nowych technologii prowadzących do dekarbonizacji sektora gazu, co jest konieczne w świetle założeń „Europejskiego Zielonego Ładu”. To właśnie realizacja unijnej strategii neutralności klimatycznej będzie w najbliższych latach wywierać największy wpływ na branżę gazowniczą i funkcjonowanie rynków gazu w państwach Unii Europejskiej. To stwierdzenie właściwie nie budziło żadnych wątpliwości wśród uczestników konferencyjnych dyskusji. Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej Piotr Naimski zaznaczył, że przeprowadzenie transformacji energetycznej wymaga odpowiedzialnych decyzji ponieważ ich skutki będą odczuwalne przez kolejne dziesięciolecia. Trzeba zadbać o to aby transformacja energetyczna nie stała się „czasem chaosu”.
W trakcie kolejnych dyskusji i polemik wyłaniał się zarys obrazu polskiego modelu transformacji opartego na zasadzie etapowości osiąganych zmian. Według Piotra Dziadzio, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, dla gazu oznacza to, że zyskuje status paliwa pomostowego, które w najbliższej dekadzie będzie zastępowało węgiel w elektroenergetyce. Jednak pozostanie on nadal paliwem emisyjnym i nie należy spodziewać się utrzymania dalszej akceptacji Komisji Europejskiej dla jego obecności w gospodarce. Wyzwaniem dla całego sektora jest więc jego dekarbonizacja przede wszystkim poprzez wprowadzenie zielonych gazów. Najczęściej wymienianym przez uczestników dyskusji nieemisyjnym gazem był zielony wodór. To właśnie na nim będzie koncentrowała się uwaga branży w najbliższych latach oraz kierowane będą środki na inwestycje w technologie wodorowe. Pokonanie wszystkich barier na drodze zbudowania gospodarki wodorowej będzie wymagało czasu jednak to właśnie zielony wodór będzie beneficjentem wsparcia regulacyjnego i finansowego przygotowywanego przez Komisję Europejską.
Reasumując z przebiegu obrad XXIV edycji Konferencji GAZTERM można wyciągnąć następujące generalne wnioski:
Dziękujemy wszystkim uczestnikom Konferencji za aktywny udział w obradach. Partnerom
i sponsorom dziękujemy za wsparcie, dzięki któremu możemy utrzymać wysoki poziom merytoryczny i organizacyjny wydarzenia. Już dziś zapraszamy Państwa do udziału w 25 Jubileuszowej Konferencji Gazterm 2022 , której termin już wkrótce przekażemy do Państwa wiadomości.
Organizatorzy 24 Konferencji Gazterm 2021
Kontynuując kilkuletnią już tradycję międzynarodowych szczytów gazowych tym razem chcemy skoncentrować się na możliwościach i potencjale współpracy pomiędzy państwami współtworzącymi Inicjatywę Trójmorza i Ukrainą. Dyskusja na ten temat będzie pierwszym wydarzeniem 24 Konferencji GAZTERM i przeprowadzona zostanie w ramach Szczytu Gazowego Trójmorze-Ukraina. Jesteśmy przekonani, że wyzwania jakie wiążą się z budową bezpieczeństwa energetycznego, płynnego rynku i przede wszystkim transformacją energetyczną wymagają wielostronnej współpracy oraz koordynacji podejmowanych wysiłków.